Toksyczny związek – jak go rozpoznać?

Pozornie toksyczny związek może wydawać się pełen uczuć i pasji. Od zdrowej, prawdziwej miłości odróżnia go jednak to, że pomimo pierwszego wrażenia, wiąże się z głębokim cierpieniem i niezrozumieniem swoich potrzeb. Podpowiadamy, jak rozpoznać toksyczny związek i jak sobie pomóc w takiej sytuacji.

Na czym opiera się toksyczna relacja?

W przeciwieństwie do normalnej relacji toksyczny związek opiera się na innych fundamentach. Zdrowy układ między partnerami jest zbudowany na wzajemnym zaufaniu, szacunku oraz współdzieleniu wspólnych pasji, poglądów czy planów na przyszłość. W takim środowisku rodzi się miłość. To takie fundamenty pozwalają na osiągnięcie spokoju, a przede wszystkim bezpieczeństwa i stabilności. Dzięki temu w związku może rozwijać się przywiązanie do drugiej osoby. W toksycznej relacji jeden partner lub oboje z nich zastępują takie podstawy manipulacją oraz niepewnością.

To przekłada się na strach oraz rozwijanie negatywnych wzorców w związku. Uczucia między partnerami są zwykle bardzo intensywne i szybko rozwija się między nimi duża namiętność. Z powodu tego, że osoby stają się sobie bardzo bliskie, często myli się to z miłością. Dobrą wstępną diagnozą może okazać się pytanie: „Czy czuję się w swoim związku pewnie i bezpieczenie?”. Jeżeli masz co do tego wątpliwości lub odpowiesz od razu przecząco, może się okazać, że jesteś w toksycznym związku. 

Jak toksyczny związek wpływa na codzienne życie?

Najczęściej na pewnym etapie w relacji partner lub partnerka stwierdzi, że nie akceptuje stylu życia, przyjaciół, rodziny, pracy lub zainteresowań drugiej osoby. Ta znajdzie się w konieczności wyrzekania się siebie na rzecz swojej drugiej połówki. W toksycznych związkach taka krytyka jest wyrażana na tyle często i stanowczo, że dla spokoju lub ze strachu ktoś będzie musiał zrezygnować z części swojej tożsamości. Co gorsze, dzieje się to pomimo tego, że pasje czy dany styl życia nam odpowiadają, sprawiają przyjemność i są dla nas ważne.

Postępując w ten sposób, odpuszczając to, co się lubi z powodu związku, po jakimś czasie możesz odkryć, że jesteś zupełnie inną osobą. W każdym przypadku ten proces wygląda inaczej i ma różne tempo. Możesz zrezygnować z chodzenia do teatru, zajęć rzeźby czy sobotnich spotkań z przyjaciółmi na wspólne granie w planszówki. Później zaczniesz unikać telefonów od niektórych osób, żeby nie drażnić partnera. To charakterystyczne dla toksycznej relacji. Warto być wyczulonym na tym punkcie, żeby nadal mieć poczucie swobody i bezpieczeństwa.  

„Mam wszystko pod kontrolą” – zazdrość w związku

W toksycznej relacji dużą rolę odgrywa także stopniowe przejmowanie kontroli nad partnerem, co często wiąże się także z chorobliwą zazdrością o drugą osobę. Często się  zdarza, że toksyczny partner będzie dzwonił, żeby sprawdzić gdzie, z kim i co robisz. Choć na początku może to nie budzić podejrzeń, a wręcz przeciwnie – będąc w związku możesz to kojarzyć z troską czy opiekuńczością.

Jeżeli jednak zachowanie jest połączone z zazdrością o Twoich znajomych czy nadmiernie ingeruje w Twoje wybory, nie możesz tego bagatelizować i warto zareagować. Następnie toksyczny partner może zacząć sprawdzać Twój telefon, przeglądać wiadomości czy maila – jawnie lub w ukryciu! Przez to będzie próbować wywrzeć na Tobie wpływ i kontrolować to z kim i kiedy się spotykasz. W skrajnych przypadkach może zwracać uwagę na to, jak się ubierasz czy o której wracasz. 

Jak odbudować swoje poczucie wartości? 

Toksyczny związek zazwyczaj wiąże się z kontrolą emocjonalną i przemocą psychiczną. Z takiej pętli bardzo trudno jest się wydostać. Dobrze zwracać uwagę na komentarze najbliższych zaufanych znajomych i rodziny, ponieważ często samemu nie widzimy tego, jaki druga osoba ma negatywny wpływ na nasze życie. Trudno zakończyć taką relację, ponieważ wiąże się z dużą namiętnością, bliskością i przywiązaniem.

Niestety mocno zaniża poczucie własnej wartości i później niełatwo je odbudować. Co więcej, osoby z doświadczeniem toksycznego związku mają trudności z zawiązywaniem późniejszych relacji. Potrzebują dużo więcej czasu, żeby komuś zaufać, otworzyć się i na nowo zbudować zdrowe fundamenty w związku z drugą osobą. W skrajnych przypadkach, jeżeli trudno jest nam wyrwać się z toksycznej relacji, warto skonsultować się z profesjonalnym psychologiem i szukać pomocy w specjalistycznym gabinecie.