Konflikty w związku to właściwie nieodłączny element każdej relacji. Mogą wynikać z wielu przyczyn – niezrozumienia, zaburzonej lub dysfunkcyjnej komunikacji, lekceważenia potrzeb drugiej osoby czy pewnych nieścisłości w kwestii obowiązków. Można jednak powiedzieć, że wszystkie rodzaje konfliktów można sprowadzić do wspólnego podłoża, jakim jest sprzeczność interesów. Z drugiej strony, wspólne rozwiązanie konfliktu umacnia związek i pozwala obu partnerom nauczyć się czegoś o sobie. W tym artykule dzielimy się sposobami, jak mądrze rozwiązywać pojawiające się konflikty w relacji.
Jakie są rodzaje konfliktów w związku?
Najczęściej pojęcia konfliktu używa się, kiedy dwie osoby mają niegodne interesy, a realizacja działań jednej strony ogranicza albo całkowicie wyklucza dążenia drugiej strony. To rodzi sytuację konfliktową, która ma potencjał do przekształcenia się w rzeczywisty konflikt. Sytuacje konfliktowe są szansą na docieranie się w związku, uczenie skutecznej komunikacji własnych potrzeb oraz wspólnego szukania satysfakcjonujących rozwiązań.
Typowy konflikt pojawia się w momencie, kiedy któryś z partnerów (lub oboje) zaczynają wzajemnie atakować się, podnoszą głos czy wyzywają. Podczas eskalowania emocji dążą do usilnego przekonania drugiej strony, nie słuchając jej potrzeb lub całkowicie do realizacji własnych działań. W psychologii wyróżniamy wiele rodzajów konfliktów. Podstawowym podziałem jest rozróżnienie ze względu na efekt – konflikt konstruktywny oraz destruktywny. Ze względu na różne podejścia do typologii, wiece osób zwraca uwagę na konflikty motywacyjne. Są one początkowo sporem wewnętrznym, który może mieć szybko wpływ na relację interpersonalne.
Konflikt konstruktywny a destruktywny – czym się różnią?
Psychologowie twierdzą, że konflikt destruktywny obejmuje wiele obszarów życia codziennego, a jego celem jest zadanie cierpienia i wyrządzenie szkód drugiej stronie. W sporze pojawiają się silne emocje, połączone z wrogim nastawieniem, manipulacją, nienawiścią, lękiem, frustracją, a także agresją czy przemocą. Konflikty destruktywne nie łączą się z pozytywnym rozwiązaniem sporu.
W związkach często prowadzą do rozstania lub znacznego pogorszenia relacji. Konflikt konstruktywny jest modelowym rozwiązaniem. Służy skutecznym i efektywnym rozwiązaniom sporów między dwiema stronami. W takiej sytuacji sprzeczność interesów lub poglądów może okazać się cenną szansą na zdobycie umiejętności interpersonalnych oraz negocjacyjnych. Zawsze wiążą się z pobudzeniem do działania oraz motywacją do zmian. Konflikty konstruktywne uczą tolerancji, empatii i zrozumienia.
Podstawowe fazy konfliktu w związku
Każda para inaczej przechodzi ewentualne sprzeczki i nieporozumienia. Nauka dostarczyła nam jednak wiele badań, które podkreślają 5 możliwych do wyodrębnienia stadiów. W pierwszym czuć nadchodzącą sprzeczkę i dochodzi do stopniowej eskalacji własnych emocji. Przez uczucie niezrozumienia, pojawia się także frustracja, nadmierne obwinianie się oraz wzajemne zarzuty.
Powoduje to wzajemną wrogość partnerów w związku. Kolejnym, trzecim etapem, jest awantura. W punkcie kulminacyjnym podczas awantury dochodzi do przewyższenia emocji ponad rozumem i opanowaniem. Następnie w momencie wyciszenia można spróbować podjąć próbę konstruktywną komunikacją. Jednak działając tak impulsywnie, trudno jest od razu znaleźć odpowiednie słowa do wyrażenia swoich emocji. W ostatniej fazie porozumienia, partnerzy poświęcają czas i swoją uwagę konfrontacji stanowisk, a co najważniejsze starają się wypracować wspólne stanowisko.
Jak rozwiązywać konflikty?
Efektywne rozwiązanie konfliktów nie należy do najłatwiejszych spraw. Zazwyczaj żadna ze stron nie chce ustąpić lub nawet delikatnie zmienić swoje stanowisko. Do najbardziej znanej reakcji należy unikanie, uległość oraz konkurencja. Warto zacząć od budowania komunikatów w formie „Ja”. Ma to na celu lepsze komunikowanie własnych potrzeb i oczekiwań, a jednocześnie nieeskalowanie negatywnych emocji.
Mówimy wtedy o naszej reakcji czy uczuciu, którego doświadczyliśmy w reakcji na zachowanie drugiej osoby. Później dajemy czas drugiej stronie na wyjaśnienie swojego zachowania. Jeżeli takie domowe metody nie pomagają, warto poszukać mediatora, negocjatora lub dobrego psychologa, którzy z pewnością pomogą w rozwiązywaniu konfliktów.